Bu yaşta yediğin
yemeğin, içtiğin sigaranın çöpünü yere atıyorsan yanlış yerdesin, burada zaman
kaybedeceğine git değersiz hayatına devam et. Daha hafif bir tabir bulamadım. Bu
kişiler dışında en azından yaşadığı dünyaya ve kendisine saygısı bulunan,
çekirdeğin çöpünü, sigaranın izmaritini, çikolatanın ambalajını çöpe atmasını
bilen, yakında çöp kutusu yok diye bulduğu ilk araziye çöpünü atmayan, araba
camından dondurma paketini bırakmayan siz değerli insanlar yazının devamına bir
şans verebilirsiniz…
Öncelikle
yaşadığımız çevreye saygı duymanın çok basit bir durum olduğunu ve yazının
başında gereksiz bir atar yaptığımı bende düşündüm fakat balkondan baktığımda
bile sokaklarımızın ne kadar pis olduğunu görebiliyorum. Belediye sadece bir
hafta çalışmaz ise Antalya çöp şehir olabilir. Yere çöp atan gereksizleri
yazının başında kovduğumuza göre sizlerin de zamanını çok fazla çalmadan kısaca
konumuza gelelim.
Türkiye içerisinde
her yıl kişi başı ortalama 400kg atık üretiyoruz. Avrupa’da ise bu sayı kişi başı 481kg fakat
Avrupa bu atığın %42’sini geri dönüştürüyor. Türkiye için bu rakamı tam olarak
bulamadım fakat bu alanda son yıllarda yapılan oldukça fazla yatırım mevcut.
Peki biz bu durumda üstümüze düşeni yapıyor muyuz?
Geri dönüşümün
önemli bir şey olduğunu bilmemize rağmen buna üşenenlerimizin sayısının
çoğunlukta olduğunu düşünüyorum. Çöplerinizi ayrıştırarak ve atık miktarınızı
azaltmanın doğaya ve ülkemize ne kadar faydalı olacağını bilseydiniz emin olun
buna üşenmezdiniz. Sadece alüminyum bir maddenin geri dönüştürülmesi bile o
maddeyi yeniden elde etmek için gerekli olan enerjinin %90’ından fazlasını
karşılıyor. Bunun gibi onlarca maddenin geri dönüştürülmesiyle doğaya ve ülkeye
sağladığı faydaları herhangi bir internet sitesinden rahatlıkla
okuyabilirsiniz. Ben bu rakamlarla sizin zamanınızı çalmak istemiyorum, bunun
yerine çok basit adımlarla yapabileceklerinizi anlatmak istiyorum.
Demir, çelik,
bakır, alüminyum, kurşun, pil, kağıt, plastik, kauçuk, cam, motor yağları, atık
yağlar, araç lastikleri, elektronik atıklar, organik atıklar geri dönüştürülebilen
maddeler arasında. Peki, bu konuda bilinçli insanlar olarak bizler neler
yapabiliriz? İlk adım olarak henüz alışveriş aşamasında atığı azaltmamız
gerekmekte, paketli yiyeceklerden mümkün olduğunca kaçınmak hem sağlık
noktasında hem de geri dönüşüm kısmında işimize yaramakta, bunun sonrasında
bozulan, kırılan eşyaları onarmak, yeniden kullanmak ve işimize yaramayan
eşyaları satmak veya ihtiyacı olanlara vermek geliyor. Bunları anladığımıza
göre kilit kısma gelelim. Çöplerimizi nasıl ayrıştıracağız? Cam, plastik, kâğıt,
metal ve diğerleri olarak 5 grupta kısaca değineceğim.
Cam ile başlamak
gerekirse, camın doğada yok oluş süresi 1 milyon yılı buluyor. Fakat cam %100
şekilde geri dönüştürülebiliyor ve karbon emisyonunu büyük oranda azaltıyor ki
bu durum dünya için çok önemli. Karbon emisyonu hakkında bu yazımda oldukça
hassas olan bir ülkeden bahsetmiştim bu konuda bilginiz yoksa o yazıyı da incelebilirsiniz.
Kâğıt geri
dönüşümünün ormanlarımız için önemli olduğunu biliyoruz. Peki ya 4 haftada
ancak yok olan bu atıkların geri dönüşümü ile su ve enerji kaybının önemli
ölçüde azaldığını biliyor muyuz? Geri dönüşüme attığınız kağıtlar ayakkabı
kutusu olarak geri dönebiliyor mesela. J
Metal atıklar ise
toplandıktan sonra preslenerek öğütme işlemine gönderiliyor. Sonrasında
eritilerek tekrardan kullanım için geri dönüştürülüyor.
Plastik atıklar ise
500 yıldan uzun süre doğada yok olmuyorlar. Üretiminin son derece ucuz olması
ve geri dönüşüm oranı dünyada en az olan madde olmasıysa çabası. Üstelik
plastik atıklarının çoğunluğu sularımıza karışıyor. Bu ise balıklarımızın plastik
ile beslenmesi yani bizlerin plastik ile beslenmesi anlamına geliyor.
Son olarak tekstil
ürünlerinin, kahve atıklarının, pillerin ve alüminyumun geri dönüştürülmesi
büyük önem arz ediyor. Artık çöplerimizi neden ve nasıl ayrıştıracağımızı
biliyoruz. Tabii yarısı yenmiş yoğurt kabını direk geri dönüşüme atmamayı
tahmin edersiniz diye düşünüyorum. Çünkü geri dönüşüm aşamaları esnasında yemek
artıkları büyük sıkıntılar çıkarabiliyor. Bunlara dikkat ettiğimiz sürece
gerisini belediyeler bizler yerine hallediyor. Ayrıca pinterest gibi siteler
üzerinden geri dönüşüm fikirlerini inceleyebilir ve uygun olanlarını hayata
geçirebilirsiniz. Sabırla okuduğunuz ve yaşadığınız dünyaya saygı duyduğunuz
teşekkür ediyorum.
Geleceğini düşün, kurtuluş geri dönüşüm…
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder