Irrıversible / Gaspar Noé / Film Yorumu #38

 

Irreversible: Zamanın Tersine İşlediği Şok Edici Bir Yolculuk…

 

Gaspar Noé’nin 2002 yapımı filmi Irreversible, Türkçe ismiyle Dönüş Yok izleyenlerin zihnine kazınan, tartışmalı ve yenilikçi bir sinema deneyimi sunuyor. Daha önce yönetmenin son filmini şu yazıda incelemiştik. Film hem kurgusal yapısıyla hem de ele aldığı cesur temalarla sınırları zorlamasıyla biliniyor.  Yönetmenin 15 gün içerisinde yazdığı bu yapım, rahatsız edici bir yapıya sahip. Bunu baştan söylemeliyim. Hatta yönetmen galada ne kadar çok kişi filmi yarıda bırakırsa filminin o kadar iyi olduğunu düşünüyor ki bu da oldukça ilginç. Bu yazıda, Noé’nin başyapıtı olarak nitelendirilen Dönüş Yok filmini size tanıtarak kendi düşüncelerimi aktarıyor olacağım.

Hikâyenin Tersine Akışı

Irreversible, alışılmışın dışında bir anlatım tekniğiyle öne çıkıyor. Film, kronolojik olarak tersine işleyen sahnelerle başlıyor. Sonuçtan başlayarak olayların başlangıcına doğru ilerleyen bu yapı, izleyiciyi rahatsız edici bir belirsizlik içinde bırakıyor. Noé, bu yöntemle, zamanın kaçınılmazlığı ve yaşanan olayların geri döndürülemezliği üzerinde derin bir felsefi sorgulama yaratıyor. Filmin kısa kısa bölümlerden oluştuğunu söyleyebilirim, ancak her bölümde filmdeki karakterler hakkındaki görüşleriniz değişiyor olacak.

Sarsıcı Temalar ve Görsel Dil

Filmin ana temaları şiddet, intikam ve travma üzerine kurulu. Özellikle Monica Bellucci'nin canlandırdığı Alex karakterinin başına gelen korkunç olay, izleyiciler üzerinde güçlü bir etki bırakıyor. Noé, bu sahneleri sansürsüz ve gerçekçi bir şekilde yansıtarak, şiddetin doğasını sorgulamamıza neden oluyor. Kameranın sürekli hareketi, uzun plan sekanslar ve boğucu renk paleti, hikâyenin rahatsız edici atmosferini daha da güçlendiriyor.

Tartışmalı Bir Başyapıt

Irreversible, çıktığı dönemde hem eleştirmenlerden hem de izleyicilerden büyük tepki topladı. Bazıları filmi başyapıt olarak nitelerken, bazıları ise aşırı rahatsız edici buldu. Ancak, Dönüş Yok filmi ne kadar rahatsız edici olursa olsun, anlattığı hikâyenin alt metni ve sunum şekli, onun sinema tarihindeki yerini sağlamlaştırıyor.

Sonuç

Gaspar Noé’nin Irreversible ya da Türkçe ismiyle Dönüş Yok filmi, herkesin kolay kolay sindiremeyeceği bir eser. Genel kurgu ve hikayenin derinliği açısından filmi beğenmemiş olsam da bu yapımın sinema tarihinde yenilikler yarattığı gerçeğini değiştirmiyor. Bunu söylememin sebebi ise Gaspar Noe’nin bu filmden önce sadece kısa filmler çeken bir yönetmen olması ve teklif geldiğinde bu filmi 15 gün içerisinde yazması diyebilirim. Kısacası film bana aslında bir kısa filmin uzun hali gibi geldi. Ancak, sinemanın sınırlarını zorlayan, risk alan ve izleyicisini düşündüren bir yapım olduğu söylenebilir. Zamanın geri alınamazlığı ve insan doğasının karanlık yönleri üzerine derinlemesine bir deneyim arıyorsanız, Irreversible listenizde olmalı. Benim filme puanım “Boş zamanımda izlerim.” oldu. İyi seyirler diliyorum…

FilmMetre

5- İkinci kez izlerim.

4- Arkadaşıma tavsiye ederim.

3- Boş zamanımda izlerim.

2- Daha iyi şeylere vakit ayırabilirdim.

1- Düşmanım bile izlemesin.